ရန်ကုန် – နေပြည်တော် – မန္တလေး အမြန် လမ်းမကြီးပေါ်မှာ လူထိခိုက် သေဆုံးတာတွေ များလာတာကြောင့် လူမှုကွန်ရက် တွေ၊ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာ အမြန်လမ်းမကြီးကို သေမင်းတမန် လမ်းမကြီးလို့ ပြောင်းခေါ်သင့်နေပြီဆိုတဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေ၊ အသံတွေ ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။
အခုလို အမြန်လမ်းမကြီးပေါ်မှာ ယာဉ်မတော်တဆ ထိခိုက်မှုတွေ၊ လူသေဆုံးမှုတွေ အများအပြား ဖြစ်လာတာဟာ လမ်း တည်ဆောက်မှု အားနည်းတာ၊ လမ်း အရည်အသွေး မမီတာကြောင့်ဆိုပြီး လူထုဆီက ဝေဖန်သံတွေ ဆက်တိုက် ထွက်လာတဲ့ အတွက် ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနနဲ့ အမြန်လမ်း အင်ဂျင်နီယာတွေလည်း လမ်းကြီး ပိုပြီးကောင်းမွန်ဖို့ကို ကြိုးစား အဖြေရှာ နေကြတယ်လို့ အမြန်လမ်း အင်ဂျင်နီယာမှူး ဦးမျိုးမြင့်က ဧရာဝတီကို ပြောပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အမြန်လမ်းမကြီးကို သေမင်းတမန် လမ်းမကြီးလို့ ခေါ်နေသလို လမ်းအင်ဂျင်နီယာတွေ ကိုလည်း လူသတ်သမားတွေလို့ ဝေဖန်သုံးသပ်နေတဲ့ အပေါ်ကိုတော့ သူက မှတ်ချက် မပေးပါဘူး။
“လမ်းမှာ ကာကွယ်မှုတွေ လုပ်နေတဲ့ကြားထဲက ယာဉ်တိုက်မှုတွေ ဖြစ်နေရတာကို ကျနော်တို့လည်း စိတ်မကောင်းပါဘူး၊ ကျနော်တို့ ဘက်ကလည်း လမ်းရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို ပြင်နေပါတယ်။ ဒီလမ်းကြီးက မပြည့်စုံသေးတဲ့ လမ်းကြီးတခုဖြစ်ပြီး အများပြည်သူ သွားလို့ရအောင်ဆိုပြီး ဖွင့်လှစ်ခဲ့ရတာကြောင့် လိုအပ်ချက်တွေလည်း ရှိပါတယ်” လို့ အမြန်လမ်း အင်ဂျင်နီယာမှူးကြီး ဦးမျိုးမြင့်က ပြောပါတယ်။
အမြန်လမ်းမကြီး စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ ခုနှစ် မတ်လကနေ ၂၀၁၃ ဧပြီလ အထိ လမ်းပေါ်မှာ ယာဉ်အစီးရေ စုစုပေါင်း ၁၁၀၀၀၀၀ ကျော် ဖြတ်သန်းသွားလာခဲ့ပြီး ယာဉ်မတော်တဆမှု ၄၃၂ မှု၊ သေဆုံးသူ ၂၁၆ ဦး၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရသူ ၆၇၈ ဦး ရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအထဲကမှ ယာဉ်မောင်း ပေါ့ဆမှုကြောင့် ၃၀၅ မှု၊ ယာဉ်ချွတ်ယွင်းမှု ၁၁၀ မှု၊ ခရီးသည် ပေါ့ဆမှု ၂ မှုနဲ့ တခြား အကြောင်းအရာ တွေကြောင့်က ၁၁ မှုဖြစ်တယ်လို့ ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ထုတ်ပြန်ချက်တွေအရ သိရပါတယ်။
အမြန်လမ်းကို ပြန်လည်ပြုပြင်ဖို့အတွက် USAID နဲ့ JICA ကလည်း လမ်းတွေကို ဆာဗေးတိုင်းတာမှု၊ စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်နေဆဲ အဆင့်မှာသာ ရှိသေးပြီး ပြုပြင်ဖို့နည်းလမ်း၊ ကုန်ကျစရိတ် စတဲ့ ဘယ်ကိစ္စကိုမှ လက်ရှိအချိန်ထိ မစတင် ရသေးဘူးလို့ သိရပါတယ်။
လတ်တလောမှာတင် ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ အဆိုတော် ဆိုတေးရဲ့ ယာဉ်မတော်တဆမှုမှာဆိုရင် ယာဉ်မောင်းနှင်သူဟာ သတ်မှတ် ကီလိုမီတာ နှုန်းထက် များစွာ ပိုမိုမောင်းနှင်တာ တွေ့ရသလို၊ လမ်းကြောကျွမ်းကျင်မှုလည်း လိုအပ်နေတာတွေကြောင့် ဖြောင့်တန်းနေတဲ့ လမ်းကြောပေါ်မှာ မဖြစ်သင့့်ဘဲ ဖြစ်သွားရတဲ့ အခြေအနေတခုလို့ အင်ဂျင်နီယာမှူးကြီးက ရှင်းပြပါတယ်။
အမြန်လမ်း အင်ဂျင်နီယာတွေက လမ်းပေါ်မှာ သွားလာနေတဲ့ ယာဉ်မောင်းတွေကို မေးမြန်းကြည့်ရာမှာတော့ ရံဖန်ရံခါ သွားလာတဲ့သူတွေ အဖြစ်များပြီး လမ်းတလျှောက် တံတားတွေက အနိမ့်အမြင့်တွေ များသလို၊ လမ်းပေါ် ရေဝပ်တာတွေ ကိုလည်း ပြင်ဖို့လိုကြောင်း အကြံပြုကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပုံမှန် အမြန်လမ်းပေါ် သွားလာနေကျ ကုမ္ပဏီ ယာဉ်မောင်းတဦးဖြစ်သူ ကိုသန့်ဇင် ကတော့ “အမြန်လမ်းကို သွားရင် အန္တရာယ် ရှိတာ ကျနော်တို့တွေ တွေးနေကျပဲ၊ ဒါကြောင့် အဲဒီလမ်းကို သွားပြီဆိုတာနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သတိထားရတယ်။ ပုံမှန် ကီလို ၁၀၀ နဲ့ မောင်းရင် ကြာတော့ အိပ်ငိုက်လာတာ တွေကြောင့် ကီလိုကို နည်းနည်း ကစားပြီး မောင်းပေးရတယ်” လို့ ဆိုပါတယ်။
ယာဉ်မောင်းသူတွေက လမ်းညွှန်ဆိုင်းဘုတ်တွေ အများအပြား စိုက်ထူထားတာ တွေ့ကြပေမယ့် တချို့ဆိုင်းဘုတ်တွေက ဆေးပျက်နေတာတွေ၊ ယိုင်လဲ နေတာတွေကြောင့် လမ်းညွှန်ဆိုင်းဘုတ်ကိုချည်း အားမကိုးဘဲ လမ်း အနေအထားကို ကြည့် ပြီး မောင်းနှင်ရတာတွေလည်း ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“အမြန်လမ်းက ကွန်ကရစ်လမ်း ဖြစ်နေတော့ နေပူနေတဲ့ အချိန်ဆိုရင် ကားဘီးလေပေါင်ချိန်က ကွန်ကရစ်လမ်းနဲ့ တွေ့ပြီး တက်လာတယ်။ ဒါကြောင့် တာယာတွေ ကွဲကုန်တာ။ အမြန်လမ်းမှာဖြစ်တဲ့ ယာဉ်တိုက်မှု တချို့ကို တွေ့တာတော့ ရိုးရိုးလေပဲ ထိုးတာဆိုတော့ အပူများပြီး လေပေါင်ချိန်တက်ရာက တာယာကွဲ၊ ယာဉ်မှောက်တာပဲ” လို့ အမြန်လမ်းမကြီးကို သွားလာလေ့ ရှိတဲ့ ယာဉ်မောင်း ကိုအောင်မြင့်ကျော်က ပြောပြပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကားမောင်းတဲ့သူ အများစုကတော့ ကွန်ကရစ်လမ်းဖြစ်တဲ့ အမြန်လမ်းကို ဖြတ်သန်းတော့မယ်ဆိုရင် ကားကို နိုက်ထရိုဂျင်လေ ထိုးပြီးမှ သွားကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပုံမှန်လေ ပေါင်ချိန်က ကွန်ကရစ်လမ်းနဲ့ တွေ့ရင် ခုန်ပြီး လေပေါင်ချိန် ၁၀ ပေါင်၊ ၁၅ပေါင် လောက်အထိ မြင့်တက်လာစေတာကြောင့် တာယာကွဲနိုင်တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ ကတ္တရာ လမ်းတွွေမှာတော့ ရိုးရိုး လေပေါင်ချိန်က ကတ္တရာဆွဲအားကြောင့် လေပေါင်ချိန် မတက်တော့ ပြဿနာ မရှိတာကြောင့် ကွန်ကရစ် ခင်းထားတဲ့ ရန်ကုန် – မန္တလေးအမြန်လမ်းမကြီးကို သွားမယ်ဆိုရင်သာ ကားလေကို နိုက်ထရိုဂျင်ထိုးပြီး ယာဉ် မတော်တဆမှု မဖြစ်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ် နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
အမြန်လမ်းမကြီးကို ပြုပြင်နိုင်ဖို့ အကူအညီပေးမယ့် ဂျပန်နိုင်ငံ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အေဂျင်စီ (JICA) က မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အကြီးအကဲ တာနာကာက Myanmar Times ဂျာနယ်မှာ အမြန်လမ်းမကြီးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ “ဘတ်ဂျက်ငွေ မလုံမလောက်နဲ့ လမ်းဖောင်ဒေးရှင်း ကောင်းအောင် လုပ်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အခုတော့ မြန်မာတွေဟာ ထိန်းသိမ်း ပြုပြင်ဖို့ရော၊ ပြန်လည်ပြင်ဆင် ဖို့ရော အင်မတန် အကုန်အကျများမယ့် အမြန်လမ်း (အဆင့်မမီကြီး) လက်ထဲ ပိုက်လျက်သား ဖြစ်နေပါပြီ” လို့ သုံးသပ် ရေးသားထားတာ တွေ့ရပါတယ်။
ဇူလိုင် ၁၅ ရက်ထုတ် နိုင်ငံပိုင် ကြေးမုံ သတင်းစာမှာတော့ ဆောင်းပါးရှင် ဖေဒီ ဆိုသူက အမြန်လမ်းမကြီးကို သွားဖို့အတွက် ခရီးသည်တွေ အနေနဲ့ ကားပေါ်မှာ အိပ်မနေဘဲ စကားများများ ပြောသင့်တဲ့အကြောင်း၊ မီးတွေမပိတ်ဘဲ မောင်းသင့်တဲ့ အကြောင်း၊ ကားဆရာ အနေနဲ့လည်း စပယ်ယာနဲ့ စကားပြောနေတာက အိပ်ငိုက်တာကို ပြေပျောက် စေတဲ့အကြောင်း အကြံပြု ထားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အမြန်လမ်းကို ဖြတ်သန်းရမယ့် ကိုယ်ပိုင်ကား၊ ခရီးသည်တင် ကားတွေအနေနဲ့ သွားလာတဲ့ လမ်းတလျှောက်မှာ မေတ္တာပို့သ အမျှပေးဝေခြင်းတွေကို သတိတရ လုပ်သွားဖို့ ဆောင်းပါးရှင်က အကြံပြုထားတာ တွေ့ရပါတယ်။
(အားနည်းချက်တွေ ရှိနေတဲ့ ရန်ကုန်-နေပြည်တော်-မန္တလေး အမြန်လမ်းမကြီး ပြုပြင်မယ့် အကြောင်း ဧရာဝတီက သတင်းရေးသားခဲ့တာကို ဒီလင့်ခ်မှာ ပြန်လည် ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။ ဒီအမြန်လမ်းမကြီးပေါ်မှာ အန္တရာယ်ကင်းစွာ သတိရှိရှိ သွားလာဖို့ ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်ကြမလဲဆိုတာ ဆွေးနွေးချင်ရင် ဒီလင့်ခ်ကနေတဆင့် ဖိုရမ်မှာ သွားရောက် ပြောဆိုနိုင်ပါတယ်။)
