စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်သည် ယခုလကုန်တွင် အရေးပေါ်စစ်အုပ်ချုပ်ရေး သက်တမ်း ၂ နှစ် ကုန်ဆုံးသောအခါ သူ၏ရုပ်သေးရုပ်ဖြစ်သော ခေတ္တသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေကို အရပ်သားခေါင်းဆောင်အဖြစ် အာဏာလွှဲပြောင်းပေးပြီး ကျန်အာဏာကို နောက်ကွယ်မှ ဆက်လက်ချုပ်ကိုင်နိုင်သည်။
ထိုသို့သောအခြေအနေသည် စစ်ကောင်စီက ယခုနှစ်အတွင်း စီစဉ်ထားသည့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရင်း စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်သည် စစ်တပ်အကြီးအကဲ ရာထူးကို ဆက်လက်ချုပ်ကိုင်ကာ လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲမှတဆင့် သမ္မတဖြစ်ရန် စောင့်နေမည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များနှင့် သုတေသီများက ပြောသည်။ မြန်မာစစ်တပ်က ရေးဆွဲသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို အရေးပေါ်အုပ်ချုပ်ရေးအပြီး ခြောက်လအတွင်း ကျင်းပရမည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။
အရေးပေါ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ၂ နှစ်ထက် ပိုမိုသက်တမ်းတိုးခြင်းအား ဖွဲ့စည်းပုံက ခွင့်မပြုသောကြောင့် စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်သည် ထိုနည်းလမ်းကို ရွေးချယ်နိုင်ခြေ အများဆုံးရှိကြောင်း သုတေသီများနှင့် သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။ ပိုမိုအရေးကြီးသောအချက်မှာ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပချိန်အထိ သြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်ပြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် နိုင်ငံခေါင်းဆောင်မဟုတ်တော့ဆိုသည့် အလိမ်အညာကို ကူညီလိမ်လည်ပေးသူတဦးအား ရွေးချယ်ပြီး အာဏာဟာကွက်ကို ဖြည့်ရန် လိုအပ်ခြင်းဖြစ်သည်။
စစ်တပ်လက်ဝေခံ ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP) သည် ဖွဲ့စည်းပုံအရ စစ်တပ်ကို ပေးထားသည့် လွှတ်တော်နေရာ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းနှင့်ပေါင်းရန် လွှတ်တော်နေရာ ၂၆ ရာခိုင်နှုန်းသာ လိုအပ်သောကြောင့် ကြီးမားသောအခက်အခဲမရှိဘဲ မင်းအောင်လှိုင် သမ္မတဖြစ်မည့်လမ်းသည် ပွင့်နေသည်။
စီစဉ်ထားသည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်တွင်းပြည်ပက အတုအယောင်အဖြစ် ရှုတ်ချနေသော်လည်း ထိုသို့လုပ်ဆောင်လိုက်ပါက ရွေးကောက်ခံအစိုးရအဖြစ် တရားဝင်မှုရလာစေမည်ဟု စစ်ကောင်စီက ထင်နေကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောသည်။
အမည်ခံ သမ္မတ
ထိုသို့ အတုအယောင် အာဏာလွှဲပြောင်းမှု ကို ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပမည့် စစ်တပ်ချုပ်ကိုင်သည့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ (ကာလုံ) အစည်းအဝေးတွင် လုပ်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုအစည်းအဝေးတွင် စစ်ကောင်စီက အရေးပေါ်အုပ်ချုပ်ရေး နှစ်နှစ်အတွက် အစီရင်ခံစာကို တင်သွင်းမည်ဖြစ်သည်။
၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲလိမ်သည်ဟု အကြောင်းပြကာ စစ်ကောင်စီသည် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်ခံ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ထံမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် အာဏာသိမ်းပြီး “အရေးပေါ်အခြေအနေ” ကြေညာခဲ့သော်လည်း ထိုစွပ်စွဲချက်သည် လိမ်လည်မှုဖြစ်သည်ဟု နိုင်ငံတကာ လေ့လာသူများက ပယ်ချသည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် NLD က တောင်ပြိုကမ်းပြို နိုင်ခဲ့သည်။
“အသွင်ကူးပြောင်းရေးကောင်စီ” အမည်ခံအဖွဲ့ကို NLD အစိုးရတွင် စစ်တပ်က ခန့်အပ်သည့် ဒုသမ္မတ၊ ဗိုလ်ချုပ်ဟောင်း၊ လက်ရှိခေတ္တသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေက ဦးဆောင်မည်ဖြစ်သည်။ မင်းအောင်လှိုင်သည် အာဏာသိမ်းစဉ်ကလည်း သူ့ကို ယာယီသမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်ခဲ့သော်လည်း ဦးမြင့်ဆွေသည် စစ်ကောင်စီတွင် ရာထူးယူထားခြင်း မရှိပေ။ မင်းအောင်လှိုင် နောက်ကွယ်မှ ကြိုးဆွဲနေမည့် အစိုးရသစ်တွင် ဦးမြင့်ဆွေ သမ္မတရာထူးယူခြင်းသည်လည်း အဆောင်အယောင်မျှသာ ဖြစ်မည်ဟု သုတေသီများက ပြောသည်။
အစိုးရအဖွဲ့ဝင်သစ်များတွင် စစ်ကောင်စီ (SAC) အဖွဲ့ဝင်အချို့လည်း ဆက်လက် ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲဝင်ရန် လိုသည့် စစ်ဘက်နှင့် အရပ်ဘက်မှ လတ်တလော အစိုးရရာထူးယူထားသူများ နုတ်ထွက်ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။
ဖွဲ့စည်းပုံနှင့် ညီသော်လည်း
ထိုအခြေအနေသည် ဖွဲ့စည်းပုံနှင့် ကိုက်ညီသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံတွင် ကာလုံက စစ်ခေါင်းဆောင်သို့ ပေးအပ်ထားသည့် အာဏာကို ပြန်ယူပြီးနောက် ဥပဒေပြုအာဏာကို ချုပ်ကိုင်ထားကာ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးအာဏာကို ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပသည်အထိ ချုပ်ကိုင်ထားမည့် လူပုဂ္ဂိုလ် သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းသို့ လွှဲပြောင်းပေးရမည် ဖြစ်သည်။
သို့သော် စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုများအကြား တိုက်ပွဲများ ဆက်လက် ပြင်းထန်နေသောကြောင့် မြေပြင်အခြေအနေသည် စစ်ကောင်စီကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အဟန့်အတား ဖြစ်စေသည်။ စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုများက ရွေးကောက်ပွဲရုံးများနှင့် မဲစာရင်းပြုစုသူများကို တိုက်ခိုက်နေသည်။ ထို့ကြောင့် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည့် အခြားအခြေအနေတခု ထွက်ပေါ်လာသည်။
ကာလုံသည် အရေးပေါ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ပုံမှန်အားဖြင့် သက်တမ်း ခြောက်လ နှစ်ကြိမ်တိုးနိုင်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းချက်ကို စစ်ကောင်စီက လိုသလို အသုံးချနိုင်သည်ဟု လေ့လာသူအချို့ ပြောသည်။ တနိုင်ငံလုံးတွင် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားနေသည့် ထူးခြားသောအခြေအနေကြောင့် ကာလုံသည် အရေးပေါ် အုပ်ချုပ်ရေးကို တတိယအကြိမ် သက်တမ်းတိုးနိုင်၊ မတိုးနိုင်ဆိုသည့် မေးခွန်းများ ရှိနေသည်။
မည်သို့ဖြစ်စေ မင်းအောင်လှိုင်သည် ဥပဒေနှင့်ညီသည်ဖြစ်စေ မညီသည်ဖြစ်စေ အာဏာကို ဆက်လက်ချုပ်ကိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သုတေသီများက ပြောသည်။ ထိုကိစ္စကို ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် နေပြည်တော်၌ ကျင်းပမည့် ကာလုံအစည်းအဝေးက ဆုံးဖြတ်မည်ဖြစ်သည်။
You may also like these stories:
မင်းအောင်လှိုင်၏ သမ္မတရူးထမှု ဇာတ်ရှိန်မြင့်နေ
နိုင်ငံကို စစ်ကောင်စီ မထိန်းချုပ်နိုင်ကြောင်း အရေးပေါ်အခြေအနေ သက်တမ်းတိုးခြင်းက ပြသ
ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရပါတီကို အာဏာလွှဲပေးမည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင် ထပ်မံပြောဆို
စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် သမ္မတဖြစ်ရေး ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီကို အကွက်ရွှေ့
၂၀၂၃ ရွေးကောက်ပွဲသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ထွက်ပေါက် မဟုတ်
