ဆီးချိုရောဂါအတွက် ကုသရန် ကုထုံးမရှိသလို ထိုရောဂါကို တားဆီးနိုင်သည့် ဆေးဝါး သို့မဟုတ် အားဖြည့်အစားအစာ မရှိကြောင်း ကျန်းမာရေးကျွမ်းကျင်သူများက ပြောသောကြောင့် Facebook တွင် မြန်မာဘာသာဖြင့် ကြော်ငြာထားသည့် လူသိန်းချီကြည့်ခဲ့သော နို့မှုန့်နှင့် ပတ်သက်သည့် ပြောဆိုချက်များမှာ ဆန့်ကျင်နေကြောင်း သိရသည်။
လူနေမှုဘဝပုံစံနှင့် သက်ဆိုင်သည့် ပုံစံ ၂ ဒုတိယအမျိုးအစား ဆီးချိုရောဂါကိုသာ ကျန်းမာရေးနှင့် ကိုက်ညီသော အစားအသောက်များ စားသုံးခြင်း သို့မဟုတ် ပိုမို လှုပ်လှုပ်ရှားရှားနေခြင်း စသည့် လူနေမှုပုံစံ ပြောင်းလဲခြင်းဖြင့် ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက AFP သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မြန်မာဘာသာဖြင့် Facebook တွင် တင်သည့်ပို့စ်များကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ၂၁ ရက်နေ့တွင် စတင်မျှဝေခဲ့ပြီး ထိုနောက်ပိုင်းတွင် ကြည့်ရှုမှု ၃၆၂,၀၀၀ ကျော် ရှိသည်။
ထိုဗီဒီယိုတွင် အမျိုးသမီးတဦးသည် Diaglusure အမည်ရှိ ထိုနို့မှုန့် ပုံးများဘေးတွင် ရပ်နေပြီး ထိုနို့မှုန့်သည် ဆီးချိုရောဂါ တားဆီးနိုင်ကာ သွေးအတွင်း သကြားဆင့်ကို ချိန်ညှိပြီး ဆီးချိုရောဂါ လက္ခဏာများကို လျှော့ချပေးသည်ဟု ပြောသည်။
ထိုဗီဒီယိုထဲပါ ဓာတ်ပုံသည် ရောင်းအား အကြီးအကျယ်ကောင်းစေပြီး ထိုနို့မှုန့်သည် ဆီးချိုရောဂါများကို ၁၄ ရက်အတွင်း ပျောက်ကင်းစေသည်ဟု ထပ်မံ ပြောဆိုပြန်သည်။
ထိုပို့စ်သည် အလားတူပြောဆိုပြီး ထိုနို့မှုန့်ကို နယူးဇီလန်မှ အာဟာရဌာနက သုတေသနပြု ထုတ်လုပ်သည်ဟု ပြောသော ဝက်ဘ်ဆိုက်တခုနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။
သို့သော် ထိုပြောဆိုချက်များသည် မှားယွင်းသည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် ဆီးချိုရောဂါအတွက် ကုထုံးမရှိဘဲ ထိုရောဂါကို ကြိုတင်ကာကွယ်ရန် ဆေးဝါး သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်အစားအစာ မရှိကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူများက AFP သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဆီးချို ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးနှင့် ကုသမှု
Diabetes UK အမည်ရှိ ပရဟိတအဖွဲ့၏ အဆိုအရ အဓိက ဆီးချိုအမျိုးအစား နှစ်မျိုးရှိပြီး အမျိုးအစား ၁ နှင့် အမျိုးအစား ၂ ဟုခေါ်ပြီး ၎င်းတို့ကို ကုသရန် ကုထုံးမရှိကြောင်း သိရသည်။
အမေရိကန် ရောဂါထိန်းချုပ်တားဆီးရေးဌာန (CDC) က အမျိုးအစား ပုံစံ ၁ ဆီးချိုရောဂါ ခံစားရသူများသည် သွေးအတွင်းမှ သကြားကို စွမ်းအင်အဖြစ် ထုတ်လုပ်ပေးသည့် ဟော်မုန်း အင်ဆူလင် မထုတ်နိုင်တော့ကြောင်း ရှင်းပြသည်။ ထို့ကြောင့် သွေးအတွင်း သကြားအဆင့် မြင့်တက်ပြီး ပြင်းထန်သော ကျန်းမာရေး ပြဿနာများ ဖြစ်စေသည်။
အမျိုးအစား ပုံစံ ၁ ဆီးချိုရောဂါသည်များသည် နေ့စဉ် အင်ဆူလင်ထိုးရန်လိုပြီး ထိုရောဂါကို မတားဆီးနိုင်ကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) က ပြောသည်။
ခန္ဓာကိုယ်က အင်ဆူလင်ကို ကောင်းစွာ အသုံးမချသည့် အမျိုးအစား ပုံစံ ၂ ဆီးချိုကိုမူ ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သော အစားအစာများ စားသုံခြင်းနှင့် ပိုမို လှုပ်လှုပ်ရှားရှားနေခြင်း စသည့် လူနေမှုပုံစံ ပြောင်းလဲခြင်းဖြင့် တားဆီးနိုင်ကြောင်း CDC က ပြောသည်။
ကျန်းမာရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းမှားများကို ကိုင်တွယ်သည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သော Meedan’s Digital Health Lab ဓာတ်ခွဲခန်းမှ အစီအစဉ်မန်နေဂျာ ဂျန်နာရှားမန်းက ထိုနို့မှုန်းသည် အမျိုးအစား ပုံစံ ၂ ဆီးချိုကို တားဆီးနိုင်သည့် မည်သည့် အထောက်အထားမှ မရှိကြောင်း ပြောသည်။
ကုထုံးအများစုသည် လေ့ကျင့်ခန်း ပိုမိုလုပ်ကိုင်ခြင်းနှင့် ကျန်းမာသော အစားအစာ စားသုံးခြင်း စသည့် လူနေမှုပုံစံ ပြောင်းလဲခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကပြောသည်။
“အာဟာရ အားဖြည့်ဖြစ်ပုံရတဲ့ အဲဒီ ဖြည့်စွက် အစားအစာဟာ ကျန်းမာရေး အစားအစာအဖြစ် အထောက်အကူ ပြုနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီ ဖြည့်စွက် အစားအစာကို လေ့လာမှု ဒါမှမဟုတ် ပါဝင်ပစ္စည်း အာမခံချက်မရှိဘဲ အခုလို ဖြစ်နိုင်ခြေကို ထောက်ခံတဲ့ အထောက်အထား မရှိဘူး” ဟု ဇူလိုင်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် မန်နေဂျာ ဂျန်နာရှားမန်းက ပြောသည်။
“ရောဂါအခြေအနေ ရှုပ်ထွေးပြီး ဆိုးရွားနိုင်လို့ လူတွေက အမျိုးအစား ပုံစံ ၂ ဆီးချိုအတွက် အလားအလာရှိတဲ့ တခြား ကုထုံးတွေကို အားကိုးကြတာ အဓိပ္ပာယ် ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီလို ကုထုံးအတွက် အထောက်အထား မရှိသေးဘူး” ဟုလည်း ၎င်းကပြောသည်။
မြန်မာမှ ‘ဟယ်လို ဆရာဝန်’ အမည်ရှိ ကျန်းမာရေး ဝက်ဘ်ဆိုက်မှ နိုင်ငံဆိုင်ရာမန်နေဂျာ ဒေါက်တာ သူရိန်လှိုင်ဝင်းကလည်း ပုံစံ ၂ ဆီးချိုကို ကာကွယ်ရန် လူနေမှုပုံစံ အပြောင်းအလဲအပေါ် မူတည်ကြောင်း ပြောသည်။
“အခုလောလောဆယ် ဆီးချိုကို တားဆီးဖို့ ဆေးဝါးတို့၊ အားဖြည့် အစားအသောက်ဆိုတာ မတွေ့သေးဘူး” ဟု သြဂုတ်လ ၁၀ ရက်နေ့တွင် သူကပြောသည်။
“Diaglusure ထဲမှာ ဘာတွေပါတယ်ဆိုတာ မသိရတော့ ဆီးချိုရောဂါအတွက် သင့်တော်တယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ဖို့ ခက်ခဲတယ်။ တကယ်လို့ Diaglusure က သကြားများနေရင် ဆီးချိုရောဂါသည်တွေအတွက် အကျိုးကျေးဇူးထက် အန္တရာယ်က ပိုများတယ်” ဟုလည်း ဒေါက်တာ သူရိန်လှိုင်ဝင်းက ပြောသည်။
ဆေးဝါးအဖြစ် အတည်ပြုချက် မရှိ
ထိုနို့မှုန့်ကို နယူးဇီလန်တွင် သုတေသနပြု ထုတ်လုပ်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ မေးသောအခါ နယူးဇီလန် နိုင်ငံကျန်းမာရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရသူက “အဲဒီထုတ်ကုန်တွေကို Medsafe က ဆေးဝါးအဖြစ် အတည်ပြုထားခြင်း မရှိဘူး” ဟု ဖြေသည်။
Medsafe သည် နယူးဇီလန် ဆေးဝါးနှင့် ဆေးပစ္စည်းကိရိယာများ ဘေးကင်းလုံခြုံမှု အာဏာပိုင်အဖွဲ့ ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအတွင်း ကုထုံးဆိုင်ရာ ထုတ်ကုန်များကို စည်းကမ်းထိန်းကြောင်းသည်။
သြစတြေးလျ-နယူးဇီလန် အစားအသောက်စံနှုန်းများ ကျင့်ဝတ်အရ အစားအစာများကို ကုထုံးပစ္စည်းအဖြစ် နိုင်ငံတွင်းတွင် ကြော်ငြာခြင်းကို ခွင့်မပြုကြောင်း သိရသည်။
“အဲဒီတော့ ရောင်းချတဲ့ အစားအသောက်တွေကို ရောဂါကာကွယ်ရေး၊ ရှာဖွေရေး၊ ကုသရေး သို့မဟုတ် ရောဂါ သက်သာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုတယ်လို့ မပြောနိုင်ဘူးလို့ အဓိပ္ပာယ်ရတယ်” ဟု နယူးဇီလန် အစားအသောက် လုံခြုံရေးဌာန ခေတ္တ ဒု ညွန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဂျင်နီ ဘိရှော့က ပြောသည်။
AFP သည် ယခင်ကလည်း ဆီးချိုကုသမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် ဖြည့်စွက် အစားအစာများအကြောင်း ပြောဆိုချက်များမှာ မမှန်ကြောင်း သက်သေပြခဲ့ဖူးသည်။
ကိုးကား ။ ။ AFP သတင်း Advert falsely promotes milk powder drink as diabetes treatment in Myanmar
You may also like these stories:
နွေရာသီမှာ ဆီးချို ဝေဒနာရှင်တွေ စားပေးသင့်တဲ့ အစားအစာများ
ဆီးချိုရောဂါ ကုသနိုင်တဲ့ အသီးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ဖိလစ်ပိုင် အထက်တန်းကျောင်းသူ
မီးပြင်းပြင်းနဲ့ ချက်တဲ့ အသားတွေကို စားရင် ဆီးချိုအမျိုးအစား -၂ ဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများ
ဆီးချိုရောဂါ ဝေဒနာရှင်တွေ စားသုံးပေးသင့်တဲ့ ရွှေပဲသီးရဲ့ ကျန်းမာရေး ကောင်းကျိုးများ
ဆီးချိုရောဂါဝေဒနာရှင်တွေ စားပေးသင့်တဲ့ အစေ့အဆန် ၅ မျိုး